Festiwale i święta stanowią nieodłączny element kultury ludowej na całym świecie. Każdy zakątek globu ma swoje wyjątkowe tradycje i obchody, które łączą ludzi, pielęgnują dziedzictwo kulturowe i celebrują różnorodność. Pod koniec jesieni, gdy przyroda przywdziewa swoje najbardziej malownicze barwy i dni stają się coraz krótsze, wiele kultur na całym świecie przygotowuje się do niezwykłych wydarzeń. To czas, gdy ludzie zbliżają się do siebie, dzielą się radością i refleksjami, a także oddają hołd swoim tradycjom i przodkom.

W tym artykule przyjrzymy się kilku fascynującym festiwalom i świętom, które są celebrowane pod koniec jesieni na różnych kontynentach, odkrywając bogactwo kulturowe i ducha wspólnotowego, które te wydarzenia niosą ze sobą.

Ameryka Północna

• Święto Dziękczynienia w Stanach Zjednoczonych

Święto Dziękczynienia jest jednym z najważniejszych świąt w Stanach Zjednoczonych. Jego początki sięgają czasów pierwszych osadników i Plymouth Rock w 1621 roku, kiedy to koloniści i Indianie dziękowali za obfite plony. Dziś jest to dzień, w którym Amerykanie gromadzą się w rodzinach, aby wyrazić wdzięczność za błogosławieństwa życia, miłość rodziny i przyjaciół oraz dobre jedzenie. Obchody Święta Dziękczynienia obejmują przygotowanie tradycyjnych potraw, takich jak pieczony indyk, tłuste purée ziemniaczane, ciasto dyniowe oraz żurawina.

Ciekawostki:

• Jednym z najbardziej znanych elementów obchodów Dnia Dziękczynienia w Stanach Zjednoczonych jest coroczna Parada Dziękczynienia Macy's w Nowym Jorku. To spektakularne wydarzenie, które przyciąga tłumy widzów i obejmuje ogromne balony w kształcie postaci kreskówek, artystyczne występy i koncerty.
• Święto Dziękczynienia jest poprzedzane dniem zakupów znanym jako "Black Friday". Jest to dzień, kiedy sklepy oferują ogromne rabaty i promocje, a klienci w poszukiwaniu okazji wyruszają na zakupy już wczesnym rankiem.
• Wielu Amerykanów tradycyjnie ogląda mecze futbolu amerykańskiego w Święto Dziękczynienia. Gry te, często nazywane "Thanksgiving football", to stały element obchodów, który gromadzi rodziny wokół telewizora lub na stadionie.

• Święto Dziękczynienia w Kanadzie

Choć oba święta mają wspólny pierwowzór w historycznych obchodach, Dzień Dziękczynienia w Kanadzie jest świętowany w innym terminie i ma subtelne różnice kulturowe. W Kanadzie, jak i w Stanach Zjednoczonych, obchody obejmują modlitwy, uczestnictwo w nabożeństwach kościelnych i podziękowania za plony. Jednak w Kanadzie pojawiają się również elementy kultury francuskiej i brytyjskiej, które wnoszą własne tradycje do obchodów.

Ciekawostki:

• Kanadyjskie Święto Dziękczynienia jest obchodzone w drugi poniedziałek października, co różni się od daty Święta Dziękczynienia w Stanach Zjednoczonych, które jest obchodzone w czwartek w czwartym tygodniu listopada.
• Podczas obchodów tego święta Kanadyjczycy często podają tradycyjne dania, takie jak mięso pieczone, sosem z żurawiny i purée ziemniaczane. Popularne są także dania z dynią, takie jak tarta dyniowa.
• W Kanadzie, podczas Święta Dziękczynienia, ludzie często korzystają z pięknej jesiennej pogody i spędzają czas na świeżym powietrzu, spacerując po parkach lub wędrówkach w górach, aby docenić naturę i piękno krajobrazu.
  
  

Europa

• Halloween

Halloween ma swoje korzenie w celtyckim święcie Samhain, obchodzonym w starożytności na przełomie października i listopada, kiedy to wierzono, że granice między światem żywych a umarłych stawały się cieńsze. Obecnie Halloween jest bardziej znanym jako święto upiorów, duchów i przerażających przebrań. W różnych częściach Europy Halloween jest obchodzone z różnym nasileniem i tradycjami. Na przykład, w Irlandii, ojczyźnie Halloween, obchodzi się to święto bardziej tradycyjnie, niż w innych krajach.

Ciekawostki związane z Halloween:

• Początkowo nazwa "Halloween" wywodziła się z "All Hallows' Eve", czyli "Wigilia Wszystkich Świętych", co odnosiło się do wieczoru poprzedzającego Święto Wszystkich Świętych.
• Halloween ma korzenie w irlandzkim święcie Samhain, które obchodzono ponad 2000 lat temu.
• Zwyczaj obchodzenia Halloween rozprzestrzenił się na wiele części świata, głównie dzięki imigrantom irlandzkim i szkockim.
• W niektórych krajach Halloween jest nadal traktowane jako czas, kiedy duchy zmarłych wracają na ziemię, a wieczór ten jest nazywany "Nocą Dusz". Wierzono, że ludzie muszą nosić maski lub przebrania, aby nie zostać rozpoznanym przez duchy.
  
  

• Święto Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny

Święto Wszystkich Świętych obchodzi się 1 listopada, a Dzień Zaduszny 2 listopada. To czas, kiedy ludzie odwiedzają groby swoich bliskich, zapalają znicze i modlą się za dusze zmarłych. W niektórych krajach, jak Polska, obchodzi się również tradycyjne obrzędy związane z tymi świętami. Święto Wszystkich Świętych ma korzenie w chrześcijaństwie, kiedy to uczczono pamięć wszystkich świętych, zarówno tych kanonizowanych, jak i tych nieznanych. Dzień Zaduszny jest czasem, kiedy wspomina się zmarłych krewnych i przyjaciół, a także modli się za ich dusze.

Ciekawostki związane ze Świętem Wszystkich Świętych i Dniem Zadusznym:

• Święto Wszystkich Świętych początkowo obchodzono 13 maja, ale później przeniesiono je na 1 listopada, a Dzień Zaduszny na 2 listopada.
• Święto Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny są związane z końcem sezonu letniego i zbliżaniem się zimy, co symbolizuje przejście z życia do śmierci.
  

Azja

• Diwali w Indiach

Diwali, znane również jako "Festiwal Świateł", jest jednym z najważniejszych świąt hinduistycznych w Indiach i innych krajach azjatyckich. Obchodzone jest z okazji zwycięstwa dobra nad złem i jest pełne kolorowych lamp, świec, fajerwerków i radosnych uroczystości. Podczas Diwali ludzie przyozdabiają swoje domy lampionami i świecami, aby przywitać bóstwo Lakshmi, bogini bogactwa i dostatku. Inne tradycje obejmują przygotowanie specjalnych potraw, odwiedziny rodziny i przyjaciół, a także wymianę prezentów.

Ciekawostki:

• Podczas Diwali na niebie w Indiach rozgrywa się prawdziwa "wojna fajerwerków", a miasta są oświetlane tysiącami kolorowych wybuchów ogni. To spektakularne widowisko przyciąga turystów z całego świata.
• W okresie Diwali przygotowuje się różnego rodzaju słodycze, takie jak barfi, gulab jamun czy jalebi, które są podawane gościom i rodzinie.
• Na chodnikach i podjazdach przed domami tworzy się piękne wzory rangoli, które są malowane kolorowym proszkiem lub ryżem i ozdabiane świecami.

• Święto dziękczynienia Chuseok w Korei Południowej

Chuseok, znane również jako "Koreańskie Święto Dziękczynienia", to czas, kiedy Koreańczycy składają hołd swoim przodkom i celebrowaniom żniw. To jedno z najważniejszych świąt w Korei Południowej. Podczas Chuseok rodziny zbierają się, aby odwiedzić groby swoich przodków, a także przygotować i spożywać tradycyjne dania, takie jak songpyeon, rodzaj kleistych ciastek ryżowych. Istnieje również tradycja gry w tradycyjne koreańskie gry oraz prezentowania kwiatów i darów.

Ciekawostki:

• Chuseok to trzydniowe święto, które obejmuje dzień przed, dzień właściwego święta i dzień po. To czas długich i uroczystych obchodów.
• Podczas Chuseok wielu Koreańczyków odwiedza swoje rodziny na wsiach, gdzie domy są często budowane tak, aby miały równą długość, tworząc korytarz, który symbolizuje jedność i wspólnotę.
• W niektórych regionach Korei Południowej organizuje się zawody w wioślarstwie na rzece, gdzie drużyny rywalizują ze sobą na łodziach. To atrakcyjne widowisko dla widzów.
  
  

Ameryka Południowa

• Día de los Muertos w Meksyku

Día de los Muertos (Dzień Zmarłych) to nie tylko czas żałoby, ale przede wszystkim święto, podczas którego Meksykanie celebrowani życie swoich zmarłych bliskich. Wierzą, że dusze zmarłych wracają, aby odwiedzić swoje rodziny, i dlatego przygotowują ofiary i dekoracje grobów. W domach i na cmentarzach tworzone są altary ofiarne, ozdobione świecami, zdjęciami zmarłych, kwiatami i ulubionym jedzeniem zmarłych. To symboliczny gest, aby zapewnić duszom zmarłych komfort i pożywienie w ich podróży na świat pośmiertny.

Ciekawostki:

• Charakterystycznym elementem Día de los Muertos są kolorowe dekoracje w kształcie czaszek, zwanych "calacas", oraz kwiaty, głównie pomarańczowe kwiaty marigold, znane jako "cempasúchil", które symbolizują drogę dusz na drugi świat.
• Tradycja Día de los Muertos została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO w 2008 roku, co podkreśla jej ważność i znaczenie.
• W Meksyku popularne są słodkie, kandyzowane czaszki i kości, zwane "calaveras de azúcar", które są często podarunkiem dla dzieci i ozdobą na ofiary.

• Día de la Revolución w Meksyku

Día de la Revolución to ważne narodowe święto w Meksyku obchodzone 20 listopada, które upamiętnia rewolucję meksykańską z lat 1910-1920. Obchody obejmują kolorowe parady z udziałem ludzi ubranych w tradycyjne stroje i charakteryzacje ważnych postaci z historii rewolucji meksykańskiej.

Ciekawostki:

• Dwaj ważni przywódcy rewolucji meksykańskiej, Emiliano Zapata i Pancho Villa, są często hołdowani podczas obchodów, a ich postaci są symbolem walki o sprawiedliwość społeczną.
• W dniu Día de la Revolución wielu Meksykanów odwiedza historyczne miejsca związane z rewolucją, takie jak muzea, pomniki i miejsca bitew.
• Día de la Revolución jest oficjalnym świętem narodowym w Meksyku, co oznacza, że wiele miejsc pracy i szkół jest zamkniętych tego dnia.
  
  

Afryka

• Święto ofiarowania w Nigerii

Święto ofiarowania, znane również jako "Id El-Kabir" lub "Id al-Adha", jest jednym z najważniejszych świąt muzułmańskich w Nigerii. Obchodzone jest na całym kontynencie, ale w Nigerii ma szczególnie bogatą tradycję. Święto to upamiętnia chwilę, gdy Abraham miał być gotów złożyć swojego syna Izmaela w ofierze na polecenie Boga, ale ostatecznie zastąpił go owcą. Dla muzułmanów jest to czas, aby wyrazić swoją oddaną wiarę i gotowość do poświęcenia dla Boga.

Podczas Święta ofiarowania, nigerijskie rodziny przygotowują się starannie, aby uczcić tę okazję. Najważniejszym elementem obchodów jest ofiarowanie zwierzęcia (zazwyczaj owcy lub kozła) w rytuale zwnanym "Dhabihah". Mięso z ofiary jest potem dzielone na trzy części: jedna trafia do ubogich, druga do rodziny i przyjaciół, a trzecia zostaje w domu. To święto skupia się na solidarności społecznej, dzieleniu się z potrzebującymi i wzmacnianiu więzi rodzinnych oraz społecznych.

• Święto Mouloud w Maroku

Święto Mouloud, znane również jako "Mawlid an-Nabi", to ważne wydarzenie religijne w Maroku i innych krajach muzułmańskich. Obchodzi się w nim urodziny Proroka Mahometa. To czas, aby głęboko rozważać życie i nauki Proroka oraz wyrażać miłość i szacunek wobec niego. Obchody Mouloud są zwykle rozpoczynane od czytania Księgi Koranu i modlitw, a następnie odbywają się publiczne procesje i występy artystyczne.

W Maroku, jak i innych miejscach, ludzie gromadzą się w meczetach i miejscach kultu religijnego, aby wspólnie uczestniczyć w modlitwach i przemówieniach religijnych. Wspólnotowe modlitwy są okazją do jednoczenia się jako społeczność muzułmańska, a także do uczenia się o życiu i naukach Proroka Mahometa. Dla wielu Marokańczyków jest to czas spokoju, refleksji i modlitwy.