Biały, miękko zarysowany zimowy krajobraz, bajkowe gry światła i cienia, blask śniegu w górskim świecie i niemal medytacyjna atmosfera. Nic tylko cisza dookoła i chrzęst świeżego śniegu pod stopami. Błyszczące kryształki śniegu, spadające płatki, nietknięty, pokryty spokojem krajobraz, ślady zwierząt na śniegu, słońce na twarzy. Czas na spokój, czas na dobrą rozmowę.
Wędrówki górskie to najspokojniejszy sposób na odkrywanie zimowego krajobrazu. Każdy krok otwiera nowe perspektywy, każda pora dnia sprawia, że ośnieżona przyroda ukazuje się w innym świetle. Pomimo łatwości, z jaką można wybrać się na zimową wędrówkę, należy pamiętać o kilku rzeczach. Sprawdźcie naszą listę rzeczy, które warto ze sobą zabrać na wycieczkę na chodzenie po górach.
Sprzęt — co warto ze sobą zabrać w góry?
Buty
Najważniejszym "narzędziem" do zimowej wędrówki są dobre, solidne, odporne na wodę i zimno buty. Buty zimowe muszą być wystarczająco wytrzymałe, aby poradzić sobie z oblodzonymi stokami. Najlepiej sprawdzą się średnio wytrzymałe, śnieżne i wodoodporne buty turystyczne z wysokiej jakości skóry ze sztywną gumową podeszwą z bieżnikiem, która zapewni dobrą przyczepność na lodzie i śniegu. Takie buty mają tę zaletę, że są oddychające i bardzo dobrze stabilizują stopę. Na chłodniejsze i bardziej wilgotne pory roku zaleca się połączenie skóry/Gore-Tex lub Sympatex. Każdego wieczoru pozwólcie butom wyschnąć (ale nie stawiajcie ich na kaloryferze, żeby się nie rozklejały). Wilgotne buty mogą sprawić, że będziecie mieć hipotermię, lub nawet odmrożenia.
Co warto wiedzieć o dobrych butach w góry?
- Izolacja
Najważniejsza jest izolacja stóp od zimnego podłoża. Podeszwy z wkładką termiczną wykonaną na przykład z owczej skóry świetnie utrzymują ciepło. Inne materiały izolacyjne to pianka, włókna syntetyczne, podszewka pluszowa, filc lub skóra jagnięca. Włókna drążone zachowują swoje właściwości izolacyjne dość dobrze nawet w stanie wilgotnym, ponieważ wilgoć nie może wniknąć w samo włókno. Jeszcze lepsza jest wełna owcza lub jagnięca, która nawet po zmoczeniu oddaje ciepło w wyniku reakcji chemicznej.
Wilgoć to największy wróg ciepłych stóp. Jak więc uniknąć przemoczenia butów? Dość łatwo jest zapobiec przedostawaniu się śniegu od góry za pomocą dobrych kamaszy, czyli getrów, ale często pomaga także wyższa cholewka. Magicznym słowem dla dobrych przepuszczalnych membran jest wciąż Gore-Tex, który szybko transportuje nadmiar cieczy na zewnątrz i utrzymuje wnętrze buta w suchości. Skórzane buty powinny być dobrze natłuszczone, zaimpregnowane i wypielęgnowane, zwłaszcza zimą, aby nie dopuścić do wilgoci i zimna.
- Sztywność podeszwy
Najlepszą przyczepność na twardym śniegu uzyskamy w butach, które mają dużą sztywność podeszwy. Podczas gdy podeszwa miękkiego buta po prostu się ugina, sztywna podeszwa pod wpływem ciężaru ciała przebija się przez wierzchnią warstwę śniegu, znajduje oparcie i umożliwia poruszanie się pod górę jak po schodach. Również na oblodzonych stokach sztywność skrętna buta decyduje o tym, czy można bez problemu poruszać się po nich, ale także o tym, czy jest się podatnym na kontuzje. Dobra, sztywna podeszwa sprawia, że but nie zapina się podczas trawersowania (chodzenia w poprzek stoku). W dobrych butach zimowych powinniście mieć możliwość stawiania kroków w grubym śniegu, jak również montowania raków na lodowych przejściach, dlatego zasada jest taka: im sztywniejsza podeszwa, tym lepiej.
- Raki
Raków nie powinno zabraknąć w plecaku zimowego turysty. Szybko można znaleźć się na stromych, oblodzonych zboczach lub śliskich drogach leśnych, gdzie raki mogą okazać się bezcenne. Gumowe modele wsuwane na buty nadają się na krótkie przejścia. Jeśli jednak częściej wybieramy się na zimowe wędrówki, lepiej zdecydować się na solidne modele wykonane z kutej stali. W niektórych butach cząstki szkła w podeszwie zapewniają lepszą przyczepność. Innowacyjne buty mają plastikowe klamry z metalowymi bolcami, które wysuwają się z podeszwy — jeden w pięcie i jeden w kuli stopy.
Skarpety
Obok buta, odpowiednie skarpety odgrywają najważniejszą rolę w walce z zimnymi stopami. Bawełna zupełnie nie nadaje się do użytku zimowego, ponieważ pochłania wilgoć. Idealna jest czysta wełna. Aby zwiększyć odporność na ścieranie i poprawić możliwość prania w pralce, wełna owcza jest często łączona z włóknami syntetycznymi. Większość skarpet górskich lub trekkingowych spełnia te wymagania. Chronią przed przedwczesnym przemęczeniem, ponieważ zapewniają lepszą kontrolę stopy i zapobiegają powstawaniu pęcherzy poprzez zmniejszenie punktów tarcia.
Getry
Na nieutwardzonych szlakach, gdzie trzeba brodzić w głębokim śniegu, dobre getry zapobiegają wlewaniu się zimnej wilgoci do butów. Nie muszą to być getry wyprawowe, ale lżejsze, sięgające do kolan. Z doświadczenia wynika, że te, które są mocowane pod butem za pomocą pasków, nie zsuwają się w wałki, jeśli trzeba przejść przez błoto pośniegowe lub mokry śnieg. W dobrych modelach, pomiędzy piętą a przodem buta pod podeszwą przeciąga się pasek ściągający, który zapobiega przesuwaniu się getra do góry, zwłaszcza podczas schodzenia przez śnieg.
Ubrania
Zasada „na cebulkę” od dawna jest standardem. Kilka warstw zapewnia lepszą kontrolę klimatu (ciepło/zimno), transport wilgoci i ochronę przed warunkami atmosferycznymi (wiatr/wilgoć). Bielizna powinna być oddychająca i komfortowo ciepła. Tania bielizna czy bawełniane koszulki nie są w stanie transportować wilgoci z dala od ciała, co powoduje, że podczas przerw w wyprawie odczuwamy chłód. Pierwsza warstwa na skórze powinna być zdecydowanie wykonana z tekstyliów funkcjonalnych, czyli koszulki z włókna syntetycznego. Drugą warstwą powinien być ciepły, wiatroszczelny i wodoodporny polar, który transportuje pot na zewnątrz. Ta warstwa jest zazwyczaj wystarczająca na wspinaczkę, zwłaszcza jeśli materiał jest wodoodporny i dzięki temu wytrzyma niewielkie opady śniegu. Zewnętrzna warstwa to funkcjonalna kurtka, która powinna być co najmniej hydrofobowa, ale jednocześnie nadal umożliwiać odprowadzanie pary wodnej z wnętrza na zewnątrz. Ponadto "zewnętrzna powłoka" musi być odporna na ulewny deszcz, śnieg i wiatr.
Spodnie
Jeans zdecydowanie nie nadaje się jako spodnie! Raz zamoczone, zawsze mokre. Spodnie muszą zimą spełniać kilka zadań: Powinny chronić przed wilgocią, nie przepuszczać wiatru, utrzymywać ciepło ciała (ale nie przegrzać) i, co ważne w przypadku zimowych wędrówek, sięgać aż do butów. Jeśli dużo wędrujecie zimą, nie powinniście obawiać się wydania pieniędzy na spodnie turystyczne (które idealnie nadają się również na narty), ale odpowiednie będą również spodnie narciarskie i snowboardowe. Tymczasem w dobrych sklepach specjalistycznych jest duży wybór szybkoschnących i wodoodpornych funkcjonalnych spodni górskich, które dodatkowo są rozciągliwe, a więc pozwalają na większą swobodę ruchów.
Inne tekstylia
Czapka, rękawiczki i szalik powinny być zawsze w zasięgu reki. Dzianinowe rękawice wełniane są przyjemne w suchych warunkach; jeśli zrobi się mokro, rękawice lub mitenki z Gore-Texu trzymają wilgoć na zewnątrz. Najlepiej zabrać ze sobą zapasową parę. Opaski na głowę tylko w łagodnych temperaturach, gdyż przez głowę do ciała dostaje się zbyt dużo zimna. Szalik i kominiarka w plecaku nie zaszkodzą, bo wiatr może się szybko pojawić.
Kije
O ile latem kije teleskopowe jedynie ułatwiają chodzenie, o tyle zimą są niezbędne do zapewnienia niezbędnej stabilności na śniegu. Zaletą kijów teleskopowych jest możliwość szybkiego schowania ich w plecaku. Aby zabezpieczyć się przed zimnem promieniującym z metalu, warto owinąć kij od rękojeści w dół o ok. 40 cm skórzanym paskiem. Chroni to palce przed zimnem i zwiększa siłę chwytu.
Telefon i bezpieczeństwo
Przed wyruszeniem w drogę należy zawsze poinformować krewnych, przyjaciół lub miejsce zakwaterowania, gdzie wybieramy się na zimową wędrówkę i mniej więcej kiedy spodziewamy się powrotu. Mogą wtedy szukać Was lub wysłać pomoc w nagłym wypadku. Jednak lepiej byłoby mieć mobilny telefon alarmowy. Ten element wyposażenia należy mieć zawsze przy sobie podczas zimowej wędrówki. Wsparcie GPS pokazuje ratownikom bezpośrednio, gdzie się znajdujecie.
Nawet jeśli wybrany szlak turystyczny jest oznakowany, zawsze należy mieć ze sobą mapę turystyczną lub urządzenie GPS. Może się przecież zdarzyć, że z powodu śniegu oznaczenia przestaną być rozpoznawalne. Jeśli nie macie urządzenia GPS, możecie również pobrać mapę turystyczną i dane GPS na swój smartfon, a następnie uzyskać do nich dostęp nawet bez sieci.
Okulary przeciwsłoneczne
Nawet w zimie nigdy nie należy obywać się bez okularów przeciwsłonecznych. W rzeczywistości jest to szczególnie ważne w tym miejscu, ponieważ śnieg odbija światło słoneczne. Nie noszenie okularów przeciwsłonecznych grozi uszkodzeniem rogówki i spojówki oczu oraz tzw. ślepotą śnieżną, dlatego nigdy nie zapominajcie o okularach przeciwsłonecznych.
Tak może wyglądać idealna lista rzeczy na zimową wędrówkę:
- Długa i oddychająca bielizna funkcyjna
- Koszulka funkcyjna z długim rękawem, kurtka polarowa lub softshellowa (w bardzo niskich temperaturach można nałożyć na siebie dwie warstwy)
- Wodoodporna kurtka zewnętrzna lub lekka kurtka puchowa
- Wodoodporne spodnie przeciwśnieżne i kurtka przeciwśnieżna lub kombinezon przeciwśnieżny
- Ciepłe skarpety turystyczne, najlepiej z dużą zawartością wełny, oraz para skarpet wymiennych
- Czapka i/lub kominiarka
- Szalik i/lub chusta wielofunkcyjna
- Rękawice
- Getry
- Zmiana odzieży funkcjonalnej
Sprzęt do zimowych wędrówek:
- Plecak z osłoną przeciwdeszczową
- Okulary przeciwsłoneczne
- Krem przeciwsłoneczny i krem chroniący przed zimnem
- Urządzenie GPS lub kompas i mapa
- Czołówka- latarka
- Apteczka pierwszej pomocy
- Mobilne połączenie alarmowe
- W razie potrzeby lekkie raki
Inne przydatne przybory do zimowego sprzętu turystycznego:
- Nóż kieszonkowy
- Kamera/aparat
- Chusteczki higieniczne
- Mapa turystyczna
- Plastikowa torba na śmieci
- Mała apteczka ratunkowa
Żywność:
- Około 1 litr wody, niesłodzonej herbaty lub soku na osobę w termosie.
- Kanapki
- Ser twardy
- Jajka na twardo
- Owoce
- Surowe warzywa
- Orzechy
- Batony energetyczne
Teraz gdy już wiecie, co warto ze sobą spakować, możecie swobodnie wybrać kierunek następnego kierunku podróży na wycieczki górskie zimą! Sprawdźcie nasz poprzedni artykuł, w którym opisywaliśmy najciekawsze kierunki na wycieczki: Top 10 szlaków górskich Europy.
Skorzystajcie z naszej oferty lotów, by jeszcze tej zimy wybrać się na wspaniałą wycieczkę na przydład do Mediolanu, Reykjaviku czy do Innsbrucka!